نخستین المپیک پس از کرونا
همه‌گیری ویروس کرونا، خیلی چیزها را در جهان تغییر داد. یکی از آن‌ها تغییر یک‌ساله زمان المپیک توکیو بود. المپیکی که قرار بود در تابستان ۲۰۲۰ برگزار شود، یک سال به تعویق افتاد و در سال ۲۰۲۱ یا مرداد ۱۴۰۰ برگزار می‌شود. والیبال ایران هم برای دومین بار در تاریخ خود، در این مسابقات به میدان خواهد رفت. این بار با آرزوهایی بلندپروازانه‌تر و آرمانی بزرگ‌تر.
در المپیک توکیو ۱۲ تیم حضور دارند و مثل دوره‌های گذشته در ۲ گروه به میدان می‌روند. چهار تیم برتر هر گروه راهی مرحله یک‌چهارم نهایی می‌شوند. در این مرحله تیمها به صورت ضربدری به مصاف هم می‌روند و سپس چهار تیم برتر و فینالیست‌ها و در نهایت هم خوش‌بخت‌ترین تیم تورنمنت به مدال طلا بوسه می‌زند.
مسابقات بخش مردان از دوم مرداد آغاز می‌شود و فینال ۱۶ مرداد، یک روز پیش از مراسم اختتامیه، برگزار خواهد شد.
المپیک مسابقات ویژه و یگانه‌ای در جهان ورزش محسوب می‌شود. صرف نظر از اهمیت و کیفیت بالای آن، المپیک یک ویژگی منحصر به فرد هم دارد و آن برگزاری مسابقات در یک شهر و اسکان تعداد زیادی ورزشکار در یک دهکده است. ورزشکارانی که به طور معمول در مسابقات به زندگی در هتل عادت کرده‌اند، این بار باید در یک دهکده در کنار هزاران ورزشکار دیگر زندگی کنند.
امسال شاید برای والیبالی‌ها کنار آمدن با زندگی در دهکده المپیک ساده‌تر از بقیه باشد. هرچه باشد آن‌ها همین تازگی‌ها در لیگ ملت‌ها به میدان رفتند؛ مسابقاتی که با قوانین سخت‌گیرانه و در زیر یک حباب به‌شدت کنترل‌شده برگزار شد. از ۱۲ تیم حاضر در المپیک توکیو، ۹ تیم در لیگ ملت‌ها هم به میدان رفتند و در کوران مسابقات فشرده آن آبدیده شدند.
در المپیک تیم‌های برزیل، آمریکا، روسیه، فرانسه، تونس و آرژانتین در یک گروه قرار دارند و ایران به همراه لهستان، ژاپن، کانادا، ونزوئلا و ایتالیا در گروه دیگر به میدان می‌روند.
والیبال در المپیک
ورزش والیبال کمی دیر به ورزش‌های المپیکی اضافه شد. المپیک ۱۹۶۴ نخستین دوره‌ای بود که والیبال در آن به عنوان یک ورزش رسمی که مدال‌هایش در رده‌بندی تیمها محاسبه می‌شود، برگزار شد. نکته جالب هم اینکه میزبان آن المپیک هم شهر توکیو بود.
والیبال دیر آمد ولی جای خود را به خوبی باز کرد. این ورزش حالا به یکی از جذاب‌ترین و مهمترین رشته‌ها در المپیک تبدیل شده و حتی در این سال‌ها که پایه ورزشی قدیمی مثل کشتی در المپیک به لرزه افتاده یا ورزشی محبوب مثل کاراته فقط یک دوره فرصت حضور در المپیک را پیدا می‌کند، هیچکس حتی تصور برگزاری المپیکِ بدونِ والیبال را هم به ذهن خود راه نمی‌دهد.
والیبال ایران هم از همان آغاز، سودای المپیکی‌شدن داشت و برای نخستین بار در مسابقات انتخابی المپیک ۱۹۶۴ شرکت کرد که ناکام ماند. باتوجه به جایگاه والیبال ایران در قاره آسیا، تا سال‌ها رسیدن به المپیک بیشتر شبیه رویا بود. از اوایل هزاره جدید و وقتی والیبال ایران توانست سرانجام در قاره کهن سری در سرها پیدا کند، دوباره برای رسیدن به المپیک تلاش کرد.
ایران در انتخابی المپیک‌های ۲۰۰۴، ۲۰۰۸ و ۲۰۱۲ شرکت کرد و هربار از کسب سهمیه ناکام ماند. سرانجام در المپیک ۲۰۱۶ ریو سهمیه را گرفت و نخستین المپیک خود را تجربه کرد.
آرمان بزرگ
تیم ملی والیبال ایران در المپیک ریو تا مرحله یک‌چهارم نهایی پیش رفت و پس از شکست مقابل ایتالیا، در رتبه پنجم مشترک مسابقات قرار گرفت. پیش از آغاز مسابقات هم پیش‌بینی می‌شد که ایران در چنین جایگاهی قرار بگیرد. اما این بار و در دومین المپیک، سخن از آرمانی بزرگ به‌میان آمده است.
وقتی المپیک به تعویق افتاد، قرارداد ایگور کولاکوویچ سرمربی پیشین تیم ملی فسخ شد تا ایران یک سرمربی جدید پیدا کند. در آغاز کار، همه منتظر انتخاب یک سرمربی ایرانی بودند اما در جلسه‌های مشورتی متعددی که فدراسیون والیبال برگزار کرد، همه بر یک «آرمان بزرگ» به توافق رسیدند؛ حضور در جمع چهار تیم برتر المپیک.
رسیدن به نیمه‌نهایی المپیک آرمان فدراسیون والیبال در سال پیش رو شد و به همین دلیل ایران به دنبال بستن قرارداد با یک مربی بزرگ که در المپیک هم تجربه داشته باشد رفت.
آرمان بزرگ با مربی بزرگ
وقتی حرف از یک هدف بلندپروازانه باشد، باید کار را به کاردان بسپارید. در میان مربیان فعال والیبال جهان، یک نام ویژه با سابقه‌ای درخشان در المپیک وجود داشت و ایران هم به سراغ او رفت. «ولادیمیر آلکنو» سه بار روسیه را در المپیک هدایت کرد و یک برنز و یک طلا هم با این تیم به دست آورد. او در سه دوره گذشته بازی‌های المپیک موفق شده تیمش را به جمع چهار تیم برتر بازی‌ها صعود دهد.
هدایت تیم به آلکنو سپرده شد تا ایران را به سوی آرمان بزرگش هدایت کند. خود آلکنو هم که قصد بازنشستگی داشت، هیجان‌زده از چهارمین تجربه المپیکی، بازنشستگی را به تعویق انداخت و به پیشنهاد ایران پاسخ مثبت داد.
ایرانِ المپیکی
تمرینات تیم ملی والیبال ایران از ۱۱ فروردین با دعوت از ۲۷ بازیکن آغاز شد. به تدریج تعدادی از این بازیکنان کنار گذاشته شدند و ۱۸ نفر در میدان لیگ ملت‌ها محک خوردند.
اردوی المپیکی ایران از ۱۲ تیر آغاز شد و پس از چندین جلسه اردو کادر فنی ۱۲ بازیکن مورد نظرش برای حضور در توکیو را انتخاب کرد. با توجه به محدودیت‌های حضور افراد در دهکده المپیک، وظیفه مهم دیگر آلکنو این است که اعضای کادر فنی خود را هم از میان بدون جایگزین‌ترین افراد برگزیند.
۱۲ مرد المپیکی ایران
بر اساس شماره پیراهن:
میلاد عبادی‌پور (۲)، سعید معروف (۴)، سیدمحمد موسوی (۶)، مسعود غلامی (۹)، امیر غفور (۱۰)، صابر کاظمی (۱۱)، مرتضی شریفی (۱۲)، علی‌اصغر مجرد (۱۵)، میثم صالحی (۱۷)، مهدی مرندی (۱۹)، آرمان صالحی (۲۱) و جواد کریمی (۲۴).
بر اساس پست تخصصی:
پاسور: سعید معروف و جواد کریمی
قطر پاسور: امیر غفور و صابر کاظمی
دریافت‌کننده قدرتی: میلاد عبادی‌پور، میثم صالحی، مرتضی شریفی و مهدی مرندی
دفاع وسط: سیدمحمد موسوی، علی‌اصغر مجرد و مسعود غلامی
لیبرو: آرمان صالحی
المپیک ویژه
همه‌گیری ویروس کرونا، این دوره از المپیک را متفاوت با همه دوره‌های گذشته کرده است. ستاد برگزاری مسابقات پس از مدت‌ها بررسی، دستورالعمل خاصی تدوین و الزاماتی برای شرکت‌کنندگان تعیین کرده است.
– در این دوره از بازی‌های المپیک تماشاگران خارجی اجازه حضور در محل برگزاری مسابقات را ندارند.
– از حمل و نقل عمومی استفاده نکنید مگر اینکه به شما اجازه داده شود.
– همه اعضای کاروان‌ها باید ۷۲ ساعت پیش از سفر به ژاپن آزمایش کرونا بدهند. پس از ورود به ژاپن هم در فرودگاه دوباره از آن‌ها
آزمایش گرفته می‌شود. همه حاضران در المپیک، هرگاه علائم بیماری داشتند باید خود را ایزوله کنند و دوباره آزمایش بدهند.
– برای تشویق ورزشکاران فقط دست بزنید. فریاد زدن و آوازخواندن ممنوع.
– از ورزشکاران ۲ متر و از دیگران یک متر فاصله بگیرید.
– ۱۴ روز پیش از سفر به ژاپن باید اپلیکیشن COCOA را نصب کنید. این اپلیکیشن وظیفه ارائه گزارش درباره سلامتی المپیکی‌ها را بر عهده دارد.
– سفر شما ۱۴ روز پیش از عزیمت به ژاپن آغاز می‌شود نه از فرودگاه.
– اگر پیش از آغاز بازی‌ها، در ژاپن اردوی تمرینی داشته باشید، یک بار دیگر باید آزمایش کرونا پشت سر بگذارید.
– به هیچ مرکز فروشگاهی یا خدماتی نروید.
– در طول مسابقات باید دست کم هر چهار روز یک بار آزمایش کرونا بدهید.
– هربار هنگام ورود به محل مسابقات، دمای بدن افراد اندازه‌گیری می‌شود.
– فقط مجاز به رفتن به اماکن رسمی بازی‌ها و دیگر مکان‌های محدود هستید که طبق لیستی از مقاصد و جابجایی‌ها تعریف شده است و مشتمل بر اماکن رسانه و مراکز تمرینات است.
– به جز زمان خوردن و آشامیدن، به طور دائم ماسک بپوشید.
– مصاحبه‌کنندگان ملزم به پوشیدن ماسک هستند اما ورزشکاران می‌توانند هنگام مصاحبه ماسک خود را بردارند.
– برای شرکت در بازی‌ها الزامی بر دریافت واکسن وجود ندارد اما همه قوانین برای همه افراد اعم از کسانی که واکسن دریافت کرده یا نکرده‌اند، اعمال می‌شود.
برنامه مسابقات ایران به وقت تهران
شنبه ۲ مرداد، ساعت ۱۵:۱۰ ایران – لهستان
دوشنبه ۴ مرداد، ساعت ۴:۳۰ ایران – ونزوئلا
چهارشنبه ۶ مرداد، ساعت ۴:۳۰ ایران – کانادا
جمعه ۸ مرداد، ساعت ۱۵:۱۰ ایران – ایتالیا
یکشنبه ۱۰ مرداد، ساعت ۱۵:۱۰ ایران – ژاپن
فهرست مدال‌آوران مسابقات والیبال المپیک در گروه مردان به قرار زیر است:
۱- شوروی سه طلا، دو نقره و یک برنز، مجموع شش مدال
۲- آمریکا، سه طلا و دو برنز، مجموع پنج مدال
۳- برزیل ، سه طلا و سه برنز، مجموع شش مدال
۴- روسیه، یک طلا، یک نقره و دو برنز، مجموع چهار مدال
۵- ژاپن، یک طلا، یک نقره و یک برنز، مجموع سه مدال
۶- هلند، یک طلا و یک نقره، مجموع دو مدال
۷- یوگسلاوی، یک طلا و یک برنز، مجموع دو مدال
۸- لهستان، یک مدال طلا
۹- ایتالیا، سه نقره و سه مدال برنز، مجموع شش مدال
۱۰- چکسلواکی دو مدال نقره و برنز
۱۱- بلغارستان یک مدال نقره
۱۲- آلمان شرقی یک مدال نقره
۱۳- آرژانتین یک مدال برنز
۱۴- کوبا یک مدال برنز
۱۵- رومانی یک مدال برنز
رتبه‌های اول تا چهارم والیبال مردان المپیک در ۱۴ دوره برگزار شده به قرار زیر است:
۱۹۶۴ توکیو: اتحاد جماهیر شوروی، چکسواکی، ژاپن و رومانی
۱۹۶۸ مکزیکوسیتی: اتحاد جماهیر شوروی، ژاپن، چکسواکی و آلمان شرقی
۱۹۷۲ مونیخ: ژاپن، آلمان شرقی، اتحاد جماهیر شوروی و بلغارستان
۱۹۷۶ مونترال: لهستان، اتحاد جماهیر شوروی، کوبا و ژاپن
۱۹۸۰ مسکو: اتحاد جماهیر شوروی، بلغارستان، رومانی و لهستان
۱۹۸۴ لس آنجلس: آمریکا، برزیل، ایتالیا و کانادا
۱۹۸۸ سئول: آمریکا، اتحاد جماهیر شوروی، آرژانتین و برزیل
۱۹۹۲ بارسلونا: برزیل، هلند، آمریکا و کوبا
۱۹۹۶ آتلانتا: هلند، ایتالیا، یوگسلاوی و روسیه
۲۰۰۰ سیدنی: یوگسلاوی، روسیه، ایتالیا و آرژانتین
۲۰۰۴ آتن: برزیل، ایتالیا، روسیه و آمریکا
۲۰۰۸ پکن: آمریکا، برزیل، روسیه و ایتالیا
۲۰۱۲ لندن: روسیه، برزیل، ایتالیا و بلغارستان
۲۰۱۶ ریودوژانیرو: برزیل، ایتالیا، آمریکا (ایران: پنجم)
۲۰۲۰ توکیو: ؟؟؟
