ملی پوشان ایران و تجربه فشرده ترین لیگ جهانی والیبال
تیم ملی والیبال ایران در سال 2016 چهارمین حضور خود در لیگ جهانی والیبال را در حالی تجربه می کند که این رقابت ها در سال برگزاری المپیک در فشرده ترین زمان ممکن برگزاری می شود.
فدراسیون جهانی والیبال (FIVB) با هدف صرفه جویی در زمان و افزایش هیجان، بیست و هفتمین دوره لیگ جهانی را نسبت به ادوار گذشته متفاوت برگزار خواهد کرد. سال 2016 بازی های المپیک نیز برگزار می شود و به همین دلیل فدراسیون جهانی والیبال برای لیگ جهانی این سال فرمول جدیدی طراحی کرد که تیم های شرکت کننده در لیگ جهانی فرصت لازم برای استراحت و آماده سازی خود برای حضور در المپیک را نیز داشته باشند.
به همین دلیل فدراسیون جهانی والیبال تدبیری اندیشید تا برخلاف دوره های گذشته که لیگ جهانی در مدت ۲ ماه پیگیری می شد، در سال 2016 این رقابت ها در یک دوره یک ماهه 28 خرداد تا ۲۷ تیرماه ۱۳۹۵با فرمول و قالب جدید (به سبک رقابت های جایزه بزرگ زنان) برگزار شود.
بر اساس قالب جدید لیگ جهانی در سال 2016 با حضور ۳۶ تیم در ۳ سطح یک، دو و سه برگزار می شود که اسامی تیم های شرکت کننده در هر سطح به قرار زیر است:
سطح یک: فرانسه، ایتالیا، استرالیا، روسیه، آمریکا، برزیل، ایران، آرژانتین، صربستان، بلغارستان، بلژیک و لهستان
سطح دو: هلند، پرتغال، ترکیه، اسلواکی، ژاپن، کره جنوبی، فنلاند، کوبا، کانادا، چین، مصر و جمهوری چک
سطح سه: تونس، ونزوئلا، اسوانی، قطر، آلمان، مکزیک، اسپانیا، مونته نگرو، پرتوریکو، چین تایپه، قزاقستان و یونان
سال گذشته سطح یک لیگ جهانی با حضور هشت تیم برگزار شد، اما در سال 2016 این تعداد به 12 تیم افزایش یافت. در سطح یک ۱۲ تیم به ۹ گروه ۴ تیمی متفاوت تقسیم شده اند. یعنی تیم های هر گروه در سه هفته دور مقدماتی متفاوت هستند.
هر هفته ۳ تیم میزبان گروه خود هستند و تیم ها به صورت ضربدری با یکدیگر به رقابت می پردازند. مجموع تمام نتایج و امتیازات ۹ گروه در یک جدول رده بندی قرار می گیرد.
پس از پایان مرحله گروهی، تیم میزبان فینال همراه با 5 تیم برتر جدول به مرحله فینال (Final 6) صعود می کنند. مرحله فینال در هفته پنجم لیگ جهانی برگزار می شود.
فرمول مرحله فینال نیز مانند دوره های گذشته است. ۶ تیم راه یافته به فینال (Final 6) به ۲ گروه ۳ تیمی تقسیم می شوند و ۲ تیم برتر هر گروه به نیمه نهایی صعود می کند. سپس تیم های پیروز در فینال برای قهرمانی رو در روی یکدیگر قرار می گیرند.
در لیگ جهانی 2017، تیم قهرمان سطح دو 2016 به سطح یک صعود می کند و آخرین تیم سطح یک نیز به سطح دو سقوط خواهد کرد.
در سطح دو این دوره لیگ جهانی مانند سطح یک ۱۲ تیم شرکت کننده در ۹ گروه ۴ تیمی متفاوت حضور دارند. در هر هفته ۳ گروه به صورت ضربدری با یکدیگر به رقابت می پردازند و تیم میزبان فینال همراه با ۳ تیم برتر گروهی به مرحله فینال (Final 4) این سطح صعود می کند. مرحله فینال نیز هفته چهارم لیگ جهانی برگزار می شود.
در لیگ جهانی 2017، تیم قهرمان سطح سه 2016 به سطح دو صعود کند و آخرین تیم رده بندی سطح دو نیز به سطح سه سقوط می کند.
در سطح سه ۱۲ تیم حضور دارند اما در ۶ گروه ۴ تیمی به مصاف یکدگیر می روند. در هر هفته ۳ گروه به صورت ضربدری با یکدیگر به رقابت می پردازند و تیم میزبان فینال همراه با ۳ تیم برتر گروهی به مرحله فینال این سطح صعود می کند. مرحله فینال سطح سه هفته سوم لیگ جهانی برگزار می شود.
تعداد تیم های شرکت کننده در این دوره از لیگ جهانی والیبال در تاریخچه این رقابت ها از نظر افزایش تعداد بی نظیر است. در سال 1990 تعداد تیم های شرکت کننده هشت بود که در دو گروه با هم به رقابت پرداختند. در سال 1991 این تعداد به ده تیم افزایش یافت. از سال 1992 تا 2000 و سال 2004 و 2005 تعداد تیم های شرکت کننده در لیگ جهانی 12 تیم بود. این تعداد در سالهای 2001 تا 2003 و 2006 و 2012، 17 تیم بود. 18 تیم در سال 2013 این رقابت ها حضور یافتند. این تعداد در سال 2014 به 28 تیم رسید و در سال 2015 به ۳۲ تیم رسید و امسال (2016) 36 تیم در لیگ جهانی حضور دارند که در نوع خود رکورد جدیدی است.
** پرافتخارترین های لیگ جهانی
آمار و ارقام نشان می دهد که تیم ملی والیبال برزیل با کسب 9 مدال طلا، ۵ نقره و 4 برنز در صدر پر افتخارترین های لیگ جهانی است. این تیم در سالهای 1993، 2001، 2003 تا 2007، 2009 و 2010 صاحب عنوان قهرمانی شده تا بیش از قبل خود را به عنوان قدرت اول این رقابتها معرفی کند.
تیم ایتالیا هم با 8 مدال طلا، 3 نقره و ۴ برنز در رده دوم و روسیه با کسب 3 مدال طلا، 5 نقره و 7 برنز در رده سوم پر افتخارترین تیم ها قرار دارد.
آمریکا نیز با دو مدال طلا، یک نقره و سه برنز در رتبه چهارم قرار دارد و تیم های کوبا (یک طلا، پنج نقره و سه برنز)، هلند (سه مدال طلا، نقره و برنز)، فرانسه (دو مدال طلا و نقره)، لهستان (دو مدال طلا و برنز) و صربستان با چهار نقره و سه برنز در زمره افتخارآفرینان این رقابت ها هستند.
اما تیم ملی والیبال ایران که برای چهارمین بار در طول تاریخ مجوز حضور در رقابت های لیگ جهانی را به دست آورده است، امسال با هدف تثبیت جایگاه خود در سطح یک این رقابت ها با سرمربی جدید به میدان می رود.
تیم ایران در سال ۲۰۱۳ (نخستین حضور) با هدایت خولیو ولاسکو به مقام نهمی دست یافت، در سال ۲۰۱۴ (دومین حضور) با هدایت اسلوبودان کواچ عنوان چهارمی را به دست آورد و سال 2015 نیز در سومین حضور خود با اسلوبوان کواچ ضمن تثبیت جایگاه خود در جمع هشت تیم برتر، عملکرد خوبی نیز به نمایش گذاشت.
از میان تیم های آسیایی تیم های ژاپن، کره جنوبی و چین سه تیمی هستند که سابقه زیادی در لیگ جهانی دارند. کسب مقام ششمی در سالهای 1990، 1993 و 2008 از سوی تیم ژاپن و قرار گرفتن در همین رده در سال 1995 و 1996 توسط تیم های کره جنوبی و چین بهترین مقام تیم های آسیایی درلیگ جهانی بوده است.
اما دیگر نماینده آسیا؛ استرالیا هم در سال 1999 (با نظر ویژه فدراسیون جهانی و به دلیل آمادگی جهت انجام بازی های آبرومند به عنوان میزبان المپیک 2000) برای اولین بار در لیگ جهانی حضور یافت و بین دوازده تیم، در رده دهم قرار گرفت. این تیم در سال 2014 دومین حضور خود را در لیگ جهانی به ثبت رساند و مسابقات را از سطح دو آغاز کرد که موفق شد با قهرمانی در این سطح، به جمع شش تیم مرحله نهایی سطح یک (2014) راه یافته و حضور خود در گروه بندی سطح یک رقابت های امسال را نیز هموار کند. استرالیا در 2015 نیز سومین حضور خود را تجربه کرد و امسال برای چهارمین بار در لیگ جهانی به میدان می رود.
رده بندی تیم ها در طول ادوار گذشته لیگ جهانی والیبال به شرح زیر است:
ژاپن 1990: ایتالیا، هلند، برزیل
ایتالیا 1991: ایتالیا، کوبا، روسیه
ایتالیا 1992 :ایتالیا، کوبا ، آمریکا
برزیل 1993 : برزیل، روسیه، ایتالیا
ایتالیا 1994 : ایتالیا، کوبا، برزیل
برزیل 1995 : ایتالیا، برزیل، کوبا
هلند 1996 : هلند، ایتالیا، روسیه
روسیه 1997 : ایتالیا، کوبا، روسیه
ایتالیا 1998 : کوبا، روسیه، هلند
آرژانتین 1999 : ایتالیا، کوبا، برزیل
هلند 2000 : ایتالیا، روسیه، برزیل
لهستان 2001 : برزیل، ایتالیا، روسیه
برزیل 2002 : روسیه، برزیل، یوگسلاوی
اسپانیا 2003 : برزیل، صربستان و مونته نگرو، ایتالیا
ایتالیا 2004 : برزیل، ایتالیا، صربستان و مونته نگرو
صربستان 2005 : برزیل، صربستان و مونته نگرو ، کوبا
روسیه 2006 : برزیل، فرانسه، روسیه
لهستان 2007 : برزیل، روسیه، آمریکا
برزیل 2008 : آمریکا، صربستان، روسیه
صربستان 2009 : برزیل، صربستان، روسیه
آرژانتین 2010 : برزیل، روسیه، صربستان
لهستان 2011 : روسیه، برزیل، لهستان
بلغارستان 2012 : لهستان، آمریکا، کوبا
آرژانتین 2013: روسیه ، برزیل ، ایتالیا
ایتالیا ۲۰۱۴: آمریکا، برزیل ، ایتالیا
برزیل ۲۰۱۵: فرانسه، صربستان و آمریکا
2016: ؟؟؟
