لیگ برتر والیبال؛ بازگشت هیجان به سبک حرفه‌ای‌ها

والیبال ایران در شرایطی خود را برای آغاز بالاترین سطح از مسابقات داخلی سال 1400 (لیگ برتر) آماده می‌کند که رقابت‌های امسال همانند لیگ‌های حرفه‌ای جهان به صورت فشرده برگزار خواهد شد و این موضوع نیازمند برنامه ریزی دقیق همه عوامل اعم از باشگاه‌ها، تیم‌ها و فدراسیون است.

 

به گزارش روابط عمومی فدراسیون والیبال، سی‎وپنجمین دوره مسابقات والیبال قهرمانی باشگاه‌های برتر مردان ایران جام «سردار دل‌ها» از روز یکشنبه دوم آبان‌ماه آغاز می‌شود تا این رقابت‌ها نسبت به سال 99 چهل‌وپنج روز دیرتر شروع شود، بنابراین لیگ برتر مردان سال 1400 با حضور 14 تیم در یک گروه مقدماتی آغاز خواهد شد و مرحله گروهی این مسابقات روزهای یکشنبه و چهارشنبه هر هفته با فشردگی بیشتری پیگیری می‌شود.

فولاد سیرجان ایرانیان، شهرداری ارومیه، فولاد مبارکه سپاهان، لبنیات هراز آمل، سایپا تهران، شهرداری ورامین، شهداب یزد، شهرداری گنبد، هورسان رامسر، پیکان تهران، پاس گرگان، مس رفسنجان، راه‌یاب ملل مریوان و آذرباتری ارومیه 14 تیم شرکت کننده در رقابت‌های امسال هستند.

در دور مقدماتی اين دوره از رقابت‌ها، تيم‌ها در قالب یک گروه به صورت رفت و برگشت با هم مسابقه می‌دهند و سپس هشت تیم برتر راهی مرحله پلی‌آف خواهند شد. مراحل اول و دوم پلی‌آف به صورت دو برد از سه مسابقه برگزار خواهد شد. دیدارهای مرحله نهایی نیز به صورت تک مسابقه است.

در لیگ برتر سال 1400 دیدارهای رده‌بندی و تعیین رده‌های پنجم تا هشتم نیز برگزار خواهد شد تا نتیجه مسابقات تعیین کننده جایگاه کامل هشت تیم برتر رقابت‌ها باشد. بر این اساس جایگاه تیم‌های نهم تا چهاردهم بر اساس جدول پایان مرحله گروهی تعیین می‌شود و دو تیم انتهای جدول به لیگ دسته یک مردان سال 1401 سقوط می‌کنند.

در دیدارهای مرحله نخست پلی‌آف لیگ برتر والیبال سال جاری، هشت تیم برتر دور مقدماتی با هم روبه‌رو می‌شوند و تیم‌های پیروز دو مسابقه از سه دیدار، به مرحله بعدی راه خواهند یافت. در این مرحله تیم‌های اول با هشتم، دوم با هفتم، سوم با ششم و چهارم با پنجم به رقابت می‌پردازند.

در مرحله دوم پلی‌آف تیم‌های برنده مرحله نخست در سه دیدار به مصاف هم خواهند رفت تا تیم‌های پیروز دو مسابقه، به جمع چهار تیم برتر صعود کنند. همچنین تیم‌های بازنده مرحله نخست در سه دیدار برای کسب رتبه‌های پنجم تا هشتم به مصاف یکدیگر می‌روند. در همه این مراحل تیم‌هایی که در مرحله مقدماتی مقام بهتری کسب کرده‌اند، در مسابقات اول و سوم میزبان خواهند بود.

 

** تاریخچه لیگ برتر والیبال

نخستین دوره مسابقات والیبال قهرمانی باشگاه های ایران در سال ۱۳۵۴ با نام جام «پاسارگارد» با حضور ۱۲ تیم به صورت دوره‌ای برگزار شد که تیم دخانیات تهران با هدایت حسن کبیری به قهرمانی در این دوره دست یافت.

محمود چایچی، عزیز پرتوی، قاسم توکلی، منوچهر آخشتین، حمید شلتوکچی، امیر حیدری، ودود گوگانی، نادر پاکرو و صادق امیری از جمله بازیکنان تیم دخانیات در این دوره از رقابت‌ها بودند.

این مسابقات در سال‌ ۱۳۵۵ با ۱۲ تیم و در فصل ۵۷-۱۳۵۶ با ۱۰ تیم نیز با همین نام و به صورت دوره‌ای پیگیری شد که تیم استقلال تهران با هدایت فاروق فخرالدینی در هر دو دوره به مقام قهرمانی دست یافت.

مصطفی ذوقی، احمد پورکاشیان، مهدی صابرپور، رسول آوازی، حسن شمشیری، محسن نخعی، علی تازرونی، مجید ارگی و رضا قهوه‌ای از جمله بازیکنان تیم استقلال تهران در این دو دوره مسابقات بودند.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و حمله عراق به کشورمان (جنگ تحمیلی) لیگ برتر والیبال ایران به مدت ۱۲ سال برگزار نشد تا در سال ۱۳۶۹ چهارمین دوره این رقابت‌ها با حضور ۱۰ تیم به صورت دوره‌ای برگزار شود.

تیم بنیاد شهید در شروع مجدد این رقابت‌ها با هدایت مهدی صابرپور و حسین پوراعتمادی، قهرمان شد که در سال ۱۳۷۰ نیز برای دومین بار عنوان قهرمانی را به دست آورد.

از سال ۱۳۶۹ که این رقابت‌ها دوباره بعد از توقف ۱۲ ساله آغاز شد، لیگ برتر والیبال تا کنون به طور مستمر ادامه یافته است. در سال‌های ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۴ و ۱۳۷۶ (پنج دوره) این رقابت‌ها با هشت تیم برگزار شده است. لیگ برتر سال 1389 به دلیل شیوع کرونا ناتمام ماند.

از نظر تعداد تیم‌های شرکت کننده، کم‌ترین تعداد در دوره دوازدهم یعنی سال ۱۳۷۷ بوده است که رقابت‌ها با حضور هفت تیم برگزار شد و بیش‌ترین حضور تیم‌ها نیز در دوره هجدهم در سال ۱۳۸۳ که رقابت‌‌ها با حضور ۱۸ تیم پیگیری شد.

 

**  پیکان پرافتخارترین

تیم والیبال پیکان با ۱۲ دوره قهرمانی، پرافتخارترین تیم شرکت کننده در مسابقات لیگ برتر والیبال ایران است. این تیم پنج عنوان نایب قهرمانی و چهار مدال برنز نیز در پرونده کاری خود در این رقابت‌ها دارد. تیم والیبال پیکان عنوان سومی جهان و قهرمانی باشگاه‌های آسیا را نیز در افتخارات خود دارد.

نماینده مازندران (بانک، بیم، کاله و لبنیات هراز)، دومین تیم افتخارآفرین لیگ برتر والیبال است. نمایندگان این استان 9 مدال شامل دو مدال طلا، یک نقره و 6 عنوان سومی در این رقابت‌ها به دست آورده‌اند.

تیم بانک سرمایه نیز سه عنوان قهرمانی لیگ برتر را در پرونده کاری خود دارد که در سال ۲۰۱۷ نیز به عنوان قهرمان آسیا در جام باشگاه‌های جهان شرکت کرد و به همراه نماینده کشور آرژانتین در جایگاه هفتم جهان قرار گرفت.

نماینده ورامین نیز که در سال ۹۱ با نام متین ورامین نخستین حضور خود در لیگ برتر والیبال را تجربه کرد و به مدال نقره دست یافت، در سال ۹۲ قهرمان لیگ برتر والیبال مردان ایران شد. همچنین در سال ۹۷ نماینده این شهر با نام شهرداری ورامین برای دومین بار قهرمان ایران شد.

تیم فولاد سیرجان که در سال 1398 بعد از سال‌ها دوباره در لیگ برتر حضور یافت، در سال 99 موفق به کسب مقام قهرمانی شد و به عنوان نماینده ایران در باشگاه‌های مردان آسیا سال 2021 نیز شرکت کرد و قهرمان شد و سهمیه جهانی به دست آورد.

تیم سایپا، دیگر باشگاه با سابقه در والیبال ایران است که هفت نایب‌قهرمانی و دو مقام سومی در مدت حضور خود در لیگ برتر والیبال به دست آورده است.

نماینده شهرهای ارومیه و تبریز نیز در لیگ برتر والیبال افتخاراتی کسب کرده‌اند که نماینده ارومیه با سه عنوان نایب قهرمانی و هشت عنوان سومی و نماینده تبریز با یک مدال نقره و چهار عنوان سومی در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.

همچنین تیم والیبال فولاد مبارکه سپاهان در سال 99 به همراه تیم لبنیات هراز آمل عنوان سومی مشترک لیگ برتر والیبال مردان را به دست آورد.

 

** ۱3 تیم قهرمان سی و چهار دوره لیگ برتر

در سی و چهار دوره لیگ برتر مردان ایران که یک دوره آن به دلیل بحران کرونا ناتمام ماند (سال ۹۸) تا کنون ۱3 تیم در سکوی نخست و قهرمانی ایستاده‌اند.

دخانیات تهران (۱۳۵۴)، استقلال تهران (۱۳۵۵ و ۱۳۵۶)، بنیاد شهید تهران (۱۳۶۹ و ۱۳۷۰)، بانک ملی ایران (۱۳۷۱)، آبگینه قزوین (۱۳۷۲)، فجر سپاه تهران ( ۱۳۷۳ و ۱۳۷۴)، پیکان تهران (۱۳۷۵ تا ۱۳۷۸، ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ و ۱۳۹۳)، صنام تهران(۱۳۷۹ تا ۱۳۸۲)، کاله مازندران (۱۳۹۰ و ۱۳۹۱)، متین ورامین (۱۳۹۲)، بانک سرمایه (۱۳۹۴، ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶)، شهرداری ورامین (۱۳۹۷) و فولاد سیرجان (1399). لیگ برتر سال ۱۳۹۸ به دلیل شیوع کرونا ناتمام ماند.

 

**  لیگ برتر سال 99 در یک نگاه

سی و چهارمین دوره مسابقات والیبال قهرمانی باشگاه‌های برتر ایران از روز چهارشنبه ۱۹ شهریور ماه ۹۹ با نام «جام سردار شهید حاج قاسم سلیمانی» در یک گروه مقدماتی شروع شد.

در این دوره از رقابت‌ها ۱۵ تیم شهرداری ورامین، فولاد مبارکه سپاهان اصفهان، شهرداری ارومیه، پیکان تهران، شهرداری گنبد کاووس، شهرداری قزوین، هورسان رامسر، آذر باتری ارومیه، خاتم اردکان، سایپا تهران، شهداب یزد، فولاد سیرجان، راه‌یاب ملل کردستان، لبنیات هراز آمل و شهروند اراک حضور داشتند.

در هفته ششم لیگ برتر سال 99 با توجه به اینکه مدیرکل ورزش و جوانان استان مرکزی اعلام کرد که این اداره کل نمی‌تواند هزینه ها و تعهدات تیم شهروند اراک را تامین کند، کمیته برگزاری رویدادها و مسابقات فدراسیون والیبال مجبور به حذف این تیم از مسابقات شد.

از 18 مهرماه سال 99 و به دنبال موج سوم بیماری کرونا در ایران و جهان، کمیته برگزاری رویدادها و مسابقات به منظور قطع زنجیره شیوع کرونا و این‌ که تیم‌ها بتوانند با آرامش خاطر بیش‌تر و رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی به تمرینات و رقابت‌های خود بپردازند، ادامه مسابقات را متوقف کرد.

در روز دوشنبه پنجم آبان‌ماه، نشست هم‌اندیشی به منظور بررسی نحوه ادامه لیگ برتر مردان سال ۹۹ با حضور رئیس و سایر مسئولین فدراسیون والیبال، مدیران عامل و سرمربیان باشگاه‌های لیگ برتری، در سالن استاد فارسی آکادمی ملی المپیک و پارالمپیک تهران برگزار شد و در نهایت با موافقت اکثریت شرکت کنندگان تصمیم‌گیری شد که ادامه لیگ برتر والیبال مردان سال 99 به شکل زیر انجام شود:

• ادامه دور رفت مرحله مقدماتی به صورت متمرکز به میزبانی تهران در سه هفته برگزار می‌شود که البته بین هر هفته مسابقات، 15 روز استراحت در نظر گرفته خواهد شد. ادامه مسابقات دور رفت در سه سالن به صورت همزمان انجام می‌شود.
• دور برگشت مرحله مقدماتی نیز به صورت متمرکز و همانند لیگ ملت‌ها در پنج هفته برگزار خواهد شد.
• در پایان دور مقدماتی هشت تیم به مرحله نهایی صعود می کنند. در این مرحله تیم‌های اول با هشتم، دوم با هفتم، سوم با ششم و چهارم با پنجم به رقابت می‌پردازند.

در نهایت این رقابت‌ها در تاریخ 26 اسفندماه سال 99 با قهرمانی فولاد سیرجان به پایان رسید و تیم شهرداری ارومیه در جایگاه دوم قرار گرفت. تیم‌های فولاد مبارکه سپاهان و لبنیات هراز آمل نیز رتبه سوم مشترک را به دست آوردند.

تیم‌های شهرداری گنبد، شهداب یزد، شهرداری ورامین، سایپا تهران پنجم مشترک شدند و هورسان رامسر، پیکان تهران، خاتم اردکان، شهرداری قزوین، راه‌یاب ملل کردستان و آذرباتری ارومیه نیز در جایگاه‌های نهم تا چهاردهم این رقابت‌ها جای گرفتند.

 

** جدول تیم‌های اول تا سوم ادوار لیگ برتر والیبال مردان

دوره	سال برگزاری	قهرمان	نایب قهرمان	مقام سوم
1	1354	دخانیات تهران	پرسپولیس تهران	استقلال تهران
2	1355	استقلال تهران	پرسپولیس تهران	ذوب آهن اصفهان
3	1357-1356	استقلال تهران	ایرانا تهران	لیفتراک تبریز
4	1369	بنیاد شهید تهران	بانک ملی تهران	بانک مازندران
5	1370	بنیاد شهید تهران	بانک ملی تهران	بانک تجارت تهران
6	1371	بانک ملی تهران	بانک تجارت	ذوب آهن اصفهان
7	1372	آبگینه قزوین	بانک ملی تهران	بانک تجارت تهران
8	1373	فجر سپاه تهران	فولاد اهواز	ریختگری تبریز
9	1374	فجر سپاه تهران	پیروزی تهران	ذوب آهن اصفهان
10	1375	پیکان تهران	ذوب آهن اصفهان	فجر سپاه تهران
11	1376	پیکان تهران	ذوب آهن اصفهان	آبگینه قزوین
12	1377	پیکان تهران	صنام تهران	ذوب آهن اصفهان
13	1378	پیکان تهران	موتوژن تبریز	صنام تهران
14	1379	صنام تهران	پیکان تهران	ابومسلم مشهد
15	1380	صنام تهران	پیکان تهران	پاس تهران
16	1381	پیکان تهران	صنام تهران	پاس تهران
17	1382	صنام تهران	پگاه تهران	پگاه ارومیه
18	1383	صنام تهران	پگاه ارومیه	پیکان تهران
19	1384	پیکان تهران	سایپا تهران	آذرپیام ارومیه
20	1385	پیکان تهران	گل گهر سیرجان	سایپا تهران
21	1386	پیکان تهران	سایپا تهران	پگاه ارومیه
22	1387	پیکان تهران	سایپا تهران	فولاد ارومیه و بیم مازندران
23	1388	پیکان تهران	سایپا تهران	کاله مازندران
24	1389	پیکان تهران	– سایپا البرر	کاله مازندران
25	1390	کاله مازندران	سایپا البرز	پیکان تهران و شهرداری ارومیه
26	1391	کاله مازندران	متین ورامین	پیکان تهران
27	1392	متین ورامین	کاله مازندران	شهرداری ارومیه
28	1393	پیکان تهران	شهرداری ارومیه	شهرداری تبریز
29	1394	بانک سرمایه	پیکان تهران	شهرداری ارومیه و ثامن الحجج خراسان
30	1395	بانک سرمایه	پیکان تهران	شهرداری ارومیه
31	1396	بانک سرمایه	خاتم اردکان	پیکان تهران و شهرداری تبریز
32	1397	شهرداری ورامین	سایپا تهران	کاله مازندران و پیام مشهد
33	1398	به دلیل شیوع و گستری ویروس کرونا مسابقات ناتمام ماند
34	1399	فولاد سیرجان	شهرداری ارومیه	فولاد مبارکه سپاهان و لبنیات هراز آمل
35	1400

 

** رده‌بندی باشگاه‌ها بر اساس مقام

رتبه	نام باشگاه	قهرمانی	نایب قهرمانی	مقام سومی	مجموع
1	پیکان	12	4	3	19
2	صنام	4	2	1	7
3	بانک سرمایه	3	0	0	3
4	نماینده مازندران	2	1	6	9
5	نماینده ورامین	2	1	0	3
6	استقلال تهران	2	0	1	3
7	فجر سپاه	2	0	1	3
8	بنیاد شهید	2	0	0	2
9	بانک ملی	1	3	0	4
10	آبگینه قزوین	1	0	1	2
11	دخانیات تهران	1	0	0	1
12	فولاد سیرجان	1	0	0	1
13	سایپا	0	7	1	8
14	پرسپولیس	0	3	0	3
15	نماینده ارومیه	0	3	8	11
16	ذوب‌آهن اصفهان	0	2	4	6
17	نماینده تبریز	0	1	4	5
18	بانک تجارت	0	1	2	3
19	ایرانا تهران	0	1	0	1
20	فولاد اهواز	0	1	0	1
21	پگاه تهران	0	1	0	1
22	گل گهر سیرجان	0	1	0	1
23	خاتم اردکان	0	1	0	1
24	نماینده مشهد	0	0	3	3
25	پاس تهران	0	0	2	2
26	فولاد مبارکه سپاهان	0	0	1	1
مجموع		33	33	38	104

 

* در سال‌های 1390، 1394، 1396، 1397 و 1399 عنوان سوم مشترک برای دو تیم در نظر گرفته شده است.