لیگ برتر مردان (۲)؛ نگاهی به تاریخچه بالاترین سطح رقابت والیبال مردان ایران

نخستین دوره مسابقات والیبال قهرمانی باشگاه‌های ایران در سال ۱۳۵۴ با نام جام «پاسارگارد» و با حضور ۱۲ تیم به صورت دوره‌ای برگزار شد.

به گزارش دپارتمان ارتباطات فدراسیون والیبال، سی‎وهشتمین دوره مسابقات والیبال قهرمانی باشگاه‌های برتر مردان ایران از روز چهارشنبه یازدهم مهر با حضور ۱۳ تیم آغاز می‌شود.

شهداب یزد، مهرگان نور، پیکان تهران، صنعتگران امید، شهرداری ارومیه، سپهر صدرا مشهد، طبیعت، مس رفسنجان، فولاد سیرجان ایرانیان، پاس گرگان، گیتی‌پسند اصفهان، چادر ملو اردکان و سایپا تهران تیم‌های شرکت کننده در این رقابت‌ها هستند.

بررسی تاریخچه این رقابت‌ها نشان می دهد که نخستین دوره مسابقات والیبال قهرمانی باشگاه‌های ایران در سال ۱۳۵۴ با نام جام «پاسارگارد» و با حضور ۱۲ تیم به صورت دوره‌ای برگزار شد که تیم دخانیات تهران با هدایت حسن کبیری به قهرمانی در این دوره دست یافت.

محمود چایچی، عزیز پرتوی، قاسم توکلی، منوچهر آخشتین، حمید شلتوکچی، امیر حیدری، ودود گوگانی، نادر پاکرو و صادق امیری از جمله بازیکنان تیم دخانیات در این دوره از رقابت‌ها بودند.

این مسابقات در سال‌ ۱۳۵۵ با ۱۲ تیم و در فصل ۵۷-۱۳۵۶ با ۱۰ تیم نیز با همین نام و به صورت دوره‌ای پیگیری شد که تیم استقلال تهران با هدایت فاروق فخرالدینی در هر دو دوره به مقام قهرمانی دست یافت.

مصطفی ذوقی، احمد پورکاشیان، مهدی صابرپور، رسول آوازی، حسن شمشیری، محسن نخعی، علی تازرونی، مجید ارگی و رضا قهوه‌ای از جمله بازیکنان تیم استقلال تهران در این دو دوره مسابقات بودند.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و حمله عراق به کشورمان (جنگ تحمیلی) لیگ والیبال ایران به مدت ۱۲ سال برگزار نشد تا در سال ۱۳۶۹ چهارمین دوره این رقابت‌ها با حضور ۱۰ تیم به صورت دوره‌ای برگزار شود. در آن زمان نام مسابقات «لیگ دسته یک والیبال ایران» که بالاترین سطح مسابقات این رشته ورزشی در کشور بود، نام گرفت.

تیم بنیاد شهید در شروع مجدد این رقابت‌ها با هدایت مهدی صابرپور و حسین پوراعتمادی، قهرمان شد که در سال ۱۳۷۰ نیز برای دومین بار عنوان قهرمانی را به دست آورد.

از سال ۱۳۶۹ که این رقابت‌ها دوباره بعد از توقف ۱۲ ساله آغاز شد، به مدت هفت سال این مسابقات با نام لیگ دسته یک والیبال ایران ادامه یافت تا در سال ۱۳۷۶، مسابقات والیبال قهرمانی باشگاه های برتر ایران (لیگ برتر والیبال) راه‌ اندازی شد و تا کنون به طور مستمر ادامه یافته است.

لازم به ذکر است اطلاعات ارائه شده در این گزارش‌ها بر اساس مستندات قابل دسترسی در آرشیو فیزیکی و دیجیتالی رسانه‌ها است و دپارتمان ارتباطات فدراسیون والیبال از ارائه هر نوع اطلاعات مستند برای تکمیل گزارش‌ها استقبال می‌کند.

جدول سی‌وهفت دوره گذشته لیگ برتر والیبال مردان و فهرست تیم‌های اول تا سوم بدین شکل است:

دوره	سال	قهرمان	نایب قهرمان	مقام سوم
۱	۱۳۵۴	دخانیات تهران	پرسپولیس تهران	استقلال تهران
۲	۱۳۵۵	استقلال تهران	پرسپولیس تهران	ذوب آهن اصفهان
۳	۱۳۵۶	استقلال تهران	ایرانا تهران	لیفتراک تبریز
۴	۱۳۶۹	بنیاد شهید تهران	بانک ملی تهران	بانک مازندران
۵	۱۳۷۰	بنیاد شهید تهران	بانک ملی تهران	بانک تجارت تهران
۶	۱۳۷۱	بانک ملی تهران	بانک تجارت	ذوب آهن اصفهان
۷	۱۳۷۲	آبگینه قزوین	بانک ملی تهران	بانک تجارت تهران
۸	۱۳۷۳	فجر سپاه تهران	فولاد اهواز	ریختگری تبریز
۹	۱۳۷۴	فجر سپاه تهران	پیروزی تهران	ذوب آهن اصفهان
۱۰	۱۳۷۵	پیکان تهران	ذوب آهن اصفهان	فجر سپاه تهران
۱۱	۱۳۷۶	پیکان تهران	ذوب آهن اصفهان	آبگینه قزوین
۱۲	۱۳۷۷	پیکان تهران	صنام تهران	ذوب آهن اصفهان
۱۳	۱۳۷۸	پیکان تهران	موتوژن تبریز	صنام تهران
۱۴	۱۳۷۹	صنام تهران	پیکان تهران	ابومسلم مشهد
۱۵	۱۳۸۰	صنام تهران	پیکان تهران	پاس تهران
۱۶	۱۳۸۱	پیکان تهران	صنام تهران	پاس تهران
۱۷	۱۳۸۲	صنام تهران	پیکان تهران	پگاه ارومیه
۱۸	۱۳۸۳	صنام تهران	پگاه ارومیه	پیکان تهران
۱۹	۱۳۸۴	پیکان تهران	سایپا تهران	آذرپیام ارومیه
۲۰	۱۳۸۵	پیکان تهران	گل گهر سیرجان	سایپا تهران
۲۱	۱۳۸۶	پیکان تهران	سایپا تهران	پگاه ارومیه
۲۲	۱۳۸۷	پیکان تهران	سایپا تهران	فولاد ارومیه و بیم مازندران
۲۳	۱۳۸۸	پیکان تهران	سایپا تهران	کاله مازندران
۲۴	۱۳۸۹	پیکان تهران	سایپا البرر	کاله مازندران
۲۵	۱۳۹۰	کاله مازندران	سایپا البرز	پیکان تهران و شهرداری ارومیه
۲۶	۱۳۹۱	کاله مازندران	متین ورامین	پیکان تهران
۲۷	۱۳۹۲	متین ورامین	کاله مازندران	شهرداری ارومیه
۲۸	۱۳۹۳	پیکان تهران	شهرداری ارومیه	شهرداری تبریز
۲۹	۱۳۹۴	بانک سرمایه	پیکان تهران	شهرداری ارومیه و ثامن الحجج
۳۰	۱۳۹۵	بانک سرمایه	پیکان تهران	شهرداری ارومیه
۳۱	۱۳۹۶	بانک سرمایه	خاتم اردکان	پیکان تهران و شهرداری تبریز
۳۲	۱۳۹۷	شهرداری ورامین	سایپا تهران	کاله مازندران و پیام مشهد
۳۳	۱۳۹۸	به دلیل شیوع و گستری ویروس کرونا مسابقات ناتمام ماند
۳۴	۱۳۹۹	فولاد سیرجان	شهرداری ارومیه	فولاد مبارکه سپاهان و لبنیات هراز آمل
۳۵	۱۴۰۰	شهداب یزد	پیکان تهران	فولاد سیرجان ایرانیان و فولاد مبارکه سپاهان
۳۶	۱۴۰۱	شهداب یزد	لبینات هراز آمل	پاس گرگان و پیکان تهران
۳۷	۱۴۰۲	فولاد سیرجان	شهداب یزد	پیکان تهران و شهرداری ارومیه
۳۸	۱۴۰۳	؟؟	؟؟	؟؟